HISTORIA DWDz w Piwnicznej – Zdroju
Początki Państwowego Domu Wczasów Dziecięcych w Piwnicznej sięgają
1 VI 1947 r. W tym dniu rozpoczęła swą działalność placówka pod nazwą Państwowy Dom Turnusowy. Dwupiętrowy drewniany budynek w którym umieszczono placówkę, położoną nad Popradem, był własnością rodziny Czepielewskich, której ślad zaginął w czasie II wojny światowej. W 1947 r. administratorem oraz użytkownikiem tego obiektu było Stowarzyszenie Kolonii Uczniów Liceum Administracyjnego i Handlowego w Krakowie, które wydzierżawiło go Wydziałowi Oświaty Prezydium WRN w Krakowie na okres 5 lat za roczną opłatą czynszu 200 000 zł. Kwota przeznaczona była na bieżące doinwestowanie placówki. Oddelegowana przez władze oświatowe do zorganizowania placówki wypoczynkowej dla dzieci i młodzieży Elżbieta Sotowicz- sądeczanka, nauczycielka Szkoły Powszechnej w Piwnicznej, została jej kierownikiem i związała z nią swoje dalsze losy do 1973r. Również Stanisław Marnik, ekonomista związany z ośrodkiem przez 35lat (1947 – 1978) księgowy, 1971 – 1982kierownik administracyjno gospodarczy, który włożył bardzo wiele wysiłku w rozbudowę placówki. W latach 1955 – 1963 ośrodek uległ znacznym przeobrażeniom własnościowym , organizacyjnym, poszerzył także swoją bazę służąc nieprzerwanie wypoczynkowi dzieci z całego kraju w ciągu roku szkolnego oraz wypoczynkowi letniemu dzieci Polaków, których losy rzuciły poza granice . Zorganizowaną formą więzi środowisk polonijnych z Macierza zajmowało się powstałe w 1955 r. Towarzystwo Łączności z Polonią Zagraniczną” Polonia”, które przy współpracy z Ministerstwem Oświaty było organizatorem polonijnego wypoczynku dzieci i młodzieży. Organizatorzy doceniając piękno krajobrazu Sądecczyzny, bogactwo kulturowe regionu, malownicze położenie Piwnicznej i jej walory uzdrowiskowe, związali z piwniczańską placówką perspektywiczne plany dotyczące wypoczynku. Stąd też zdecydowali się na lokalizację w Państwowym Domu Wczasów Dziecięcych stałej bazy wypoczynku polonijnego[1] .
Decyzje te zrodziły potrzebę poszerzenia bazy lokalowej. Placówka przekazana na rzecz Skarbu Państwa i oddana do dyspozycji władzom oświatowym, rozpoczęła starania o uzyskanie zgody na rozbudowę. Kierownikiem ośrodka, w tym czasie była Elżbieta Sotowicz w r. 1958, która rozpoczęła od załatwiania sprawy dotyczącej własności placówki. Dokonała (po uprzedniej decyzji Miejskiej Rady Narodowej w Piwnicznej) zmiany gruntów, uzyskując parcelę będącą własnością prywatną i sąsiadującą z Państwowym Domem Wczasów Dziecięcych z przeznaczeniem pod jego rozbudowę. Po otrzymaniu przez placówkę zezwolenia budowlanego Ministerstwo Oświaty wraz z Kuratorem Okręgu Szkolnego Krakowskiego dotowało rozbudowę z oświatowych kredytów inwestycyjnych oraz z czesiowo docelowego funduszu społecznego na realizację zadania „100 Szkół na 1000 – lecie Państwa Polskiego”. Dzięki systematycznie otrzymywanym środkom prace budowlane realizowano planowo do 1963 r. zyskując dodatkowo 30 miejsc wczasowych w pokojach o różnej wielkości , zaplecze dydaktyczno – rekreacyjne, sanitarne, gospodarcze. Od lipca 1963 r. PDWD przyjmowało na każdym turnusie 90 – osobowe grupy wychowanków. Zainteresowanie piwiczańską placówką znacznie wzrosło po jej rozbudowie. Wypoczynek całoroczny stawał się coraz bardziej popularny, dzięki czemu powstawały nowe placówki domów wczasów dziecięcych[2].
Na mocy ustawy z 1961 r. „O rozwoju systemu oświaty i wychowania„ wypoczynek całoroczny otrzymał pełną sankcję prawną. Zarządzenie Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27.06.1968 r. zawierało statut Państwowego Domu Wczasów Dziecięcych , który określał: zadania podstawowe placówki, tabelę zaszeregowań pracowniczych, kwalifikację wychowanków do placówki, organizację pracy dydaktyczno – wychowawczej, zadania kierownika i rady Pedagogicznej, a także gospodarkę finansowo – materiałową. Statut w niezmienionej formie przetrwał do 1990 r. Po 1970 r. zmieniało się dwukrotnie kierownictwo ośrodka, które pełniły: Zofia Pasternak (1973 – 1978) oraz Anna Kotowicz (1978 – 1980). Od 1980 r. na podstawie decyzji Kuratorium Oświaty i Wychowania w Nowym Sączu funkcję dyrektora pełniła Maria Źrołka. Chcąc sprostać rosnącym wymaganiom organizatorów wypoczynku krajowego i polonijnego oraz oczekiwaniom wypoczywających dzieci, podjęto remont i modernizację drewnianej części budynku (wymiana instalacji, budowa zaplecza wodno – sanitarnego, wymiana ogrodzenia, remont boiska sportowego. W tym celu podpisano 10 – letnią umowę (1981 – 1991) z Ośrodkiem Wczasów i Kolonii Huty im. Lenina ( obecnie im. T. Sendzimira), który w zamian za wypoczynek dzieci pracowników Huty w placówce podjął się zaprojektowania i realizacji remontu oraz modernizacji, która trwała 2 lata (1985 – 1987). Dzięki wydatnej pomocy kontrahenta ośrodek funkcjonował, nieprzerwanie służył i służy do dnia dzisiejszego szerokim rzeszom dzieci i młodzieży[3].
Lata dziewięćdziesiąte przyniosły istotne zmiany w zasadach funkcjonowania
i finansowania placówki; zmieniła się jej nazwa i statut. Na mocy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej dotyczącego rodzajów i zasad działalności publicznych placówek opiekuńczo – wychowawczych i resocjalizacyjnych z dn.1.IX.1994 r. zmieniono nazwę ośrodka na Dom Wczasów Dziecięcych w Piwnicznej. Nowy statut opracowany przez Radę Pedagogiczną Domu Wczasów Dziecięcych na podstawie prawa oświatowego został zatwierdzony w czerwcu 1995 r. przez Kuratorium Oświaty w Nowym Sączu i wszedł w życie w roku szkolnym 1995/1996. Znowelizowane przepisy spowodowały zmianę zadań placówki, form organizacyjnych zajęć, procedury kwalifikacyjnej wychowanków i odpłatność za pobyt. Ośrodek otworzył się na potrzeby dzieci i młodzieży niepełnosprawnej (organizacja turnusów rehabilitacyjno – integracyjnych), współpracę z samorządami lokalnymi oraz stowarzyszeniami celem niesienia pomocy wychowankom najbardziej potrzebującym. Rozpoczął prowadzenie działalności dochodowej, która pozwalała na całkowite finansowanie bądź dofinansowanie turnusów dla dzieci specjalnej troski. Z wypoczynku w placówce korzystały także dzieci ze środowisk ekologicznie zagrożonych. Gdy kierownikiem ośrodka byłam pani Maria Źrołka co roku na turnusach całorocznych przyjmowano od 1100 – 1200 dzieci z województw krakowskiego, katowickiego, łódzkiego, warszawskiego i nowosądeckiego, a także w zależności od potrzeb Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” polskie dzieci Litwy, Ukrainy, Zaolzia i in.[4].
Od października 2004 r. do stycznia 2012 r. funkcję dyrektora/kierownika pełnił pan Jacek Zaweracz. Dzięki jego staraniom i zaangażowaniu do ośrodka DWDz
w Piwnicznej – Zdroju dodatkowo zaczęły licznie przyjeżdżać grupy sportowe. Szczególnie były to grupy specjalizujące się w podnoszeniu ciężarów. W tym czasie ośrodek dysponował nowo powstałą siłownią, w szczególności przeznaczoną do prowadzenia treningów z podnoszenia ciężarów a także łucznictwa.
Obecnie funkcję kierownika i dyrektora DWDz w Piwnicznej – Zdroju od roku 2012 pełni pani Urszula Janusz. Dzięki jej staraniom placówka działa bardzo prężnie, przyjmując dzieci i młodzież z całej Polski. W ciągu całego roku szkolnego organizowane są różnorodne zajęcia m.in. zajęcia integracyjne w okresie wrzesień – grudzień (w zależności od potrzeb kontrahenta), dodatkowo organizowane są „białe i zielone szkoły”. Z roku na rok placówka przyjmuje coraz to większą liczbę podopiecznych, co świadczy, iż zapotrzebowanie na tego typu placówki jest ogromne. Placówka działa bardzo prężnie i cieszy się wielkim powodzeniem. Pani dyrektor U. Janusz bardzo dba o dogodne warunki dla kontrahentów, w związku z czym na miarę możliwości finansowych prowadzone są remonty dotyczące sprawniejszego i wygodniejszego funkcjonowania placówki.
[1] Piwniczna Zdrój 1348-1998, Praca zbiorowa pod red. J. Długosza, RMiG, Piwniczna Zdrój 1998
M. Źrołka, Dom Wczasów Dziecięcych (1947 – 1955), s.391 – 392.
[2] Tamże.
[3] Tamże, s. 392 – 393.
[4] Tamże, s. 393 – 394.
